یەکێتیی مامۆستایان و ریفۆرمی پەروەردەیی لە دیمانەیەکدا
ئامانج : به‌ڕای جه‌نابتان په‌روه‌رده له‌م سه‌رده‌مه‌دا له‌چ ئاستێکدا خۆی بینیوه‌ته‌وه ، به‌به‌راورد به په‌روه‌رده‌ی جاران ؟
قه‌ره‌داغی : په‌روه‌رده‌ی سه‌رده‌م ، په‌روه‌رده‌ی جیهانگیریی و سه‌رکه‌وتنی مۆدێلی سه‌رمایه‌داریی بازاڕی ئازادو هه‌ره‌سهێنانی ئه‌و مۆدێله سه‌رمایه‌دارییه‌یه که پێیانده‌گوت ” سۆسیالیزم ” .
به‌گشتی و له ئاستی جیهانیدا ، په‌روه‌رده‌ی سه‌رده‌م له خزمه‌تی سیستمی سه‌رمایه‌داری و پێگه‌یاندنی کۆیله‌کانی کاردایه .
جاران ( ئه‌گه‌ر مه‌به‌ست پێش سه‌رده‌می جیهانگیریی بێت ) ، به‌رهه‌ڵستی وتێکۆشانی بزووتنه‌وه‌کانی رزگاریی نیشتمانی له وڵاتانی ئاسیاو ئه‌فریقیاو ئه‌مریکای لاتیندا و ، بزووتنه‌وه‌ی کۆمۆنیستی و کرێکاریی وڵاتانی پێشکه‌وتووی سه‌رمایه‌داریی ، به‌ربه‌ستێکی به‌رچاویان ، بۆ سه‌پاندن و گشتیکردنه‌وه‌ی ئه‌و په‌روه‌رده‌یه‌ی ژێر سایه‌ی سه‌رمایه ، دروستکردبوو . ئه‌و دوو بزووتنه‌وه جیهانییه به‌دیلی په‌روه‌رده‌یی خۆیان هه‌بوو ، که له‌به‌ر تیشکی ئه‌و فه‌لسه‌فه سیاسی و کۆمه‌ڵایه‌تییانه‌دا داڕێژرابوون که ئاڕاسته‌ی بزووتنه‌وه‌کانی ده‌کردن . به‌ڵام ئیمڕۆ هێرشی سه‌رمایه به‌ربه‌ستێکی کاریگه‌ری نییه ، بۆیه هه‌ڕه‌شه‌ی تایبه‌تیکردن ( خصخصة ) ی په‌روه‌رده‌و ، وه‌بارهێنانی منداڵان و هه‌رزه‌کاران به‌پێی خواسته‌کانی دابه‌شکردنی کاری جیهانی له ئارادایه ؛ ئه‌مه جگه له‌وه‌ی ناسنامه‌ی نه‌ته‌وایه‌تی له‌ژێر سایه‌ی سیستمی جیهانگیریی سه‌رمایه‌دا هه‌ڕه‌شه‌ی تێداچوون و هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی سیمای تایبه‌تی خۆی و سڕینه‌وه‌ی هه‌یه .
په‌روه‌رده‌ی سه‌رده‌م له به‌رژه‌وه‌ندی جیهانێکی باشترو خۆشگوزه‌راندا نییه ، به‌ڵکو ئامرازی سیستمه باوه‌که‌ی جیهانه بۆ هه‌رچی زێتر چه‌سپاندنی کۆیله‌یه‌تی به‌شه‌رییه‌ت و ، ده‌ماندن و خۆشکردنی کووره‌ی بازاڕی کاری جیهانی ، بۆ پتر که‌ڵه‌که‌کردنی سه‌رمایه له به‌رژه‌وه‌ندی سیستمه جیهانگیره باڵاده‌سته‌که‌ی ئیمڕۆدا .
ئامانج : به‌ڕێزت یه‌کێک بوویت له‌وانه‌ی که له پێش وه‌زاره‌ته‌که‌ی دکتۆر ( دڵشاد عه‌بدولڕه‌حمان ) هه‌وڵی گۆڕینی په‌روه‌رده‌تان دا ، به‌ڵام ساڵی ( 2007 ) گۆڕانکاری به‌سه‌ر پڕۆسه‌ی په‌روه‌رده‌دا هات ، رات له‌سه‌ر ئه‌م سیستمه نوێیه‌ی خوێندن چییه ؟
قه‌ره‌داغی : هه‌ر له رۆژانی به‌ستنی کۆنگره‌ی په‌روه‌رده‌یی ( 22 – 24 ی ئایاری 2007 ) دا ، به چه‌ند نووسینێکی ره‌خنه‌گرانه له ئینته‌رنێتداو ، دواتریش له چه‌ند چاوپێکه‌وتنێکی رۆژنامه‌وانیدا رای خۆم به راشکاوی راگه‌یاندووه . له هه‌موو ئه‌و نووسینانه‌دا جه‌ختم له‌سه‌ر ئه‌وه کردۆته‌وه که ئه‌وه‌ی رووده‌دات گۆڕانکاریی نییه به‌ڵکو ده‌ستکاریکردن ، یان له باشترین حاڵه‌تدا ریفۆرمێکی رووکه‌شه . بڕیاره‌کانی یه‌کخستنی قۆناغه‌کانی سه‌ره‌تایی و ناوه‌ندی ، هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی به‌کالۆری پۆلی شه‌شه‌می سه‌ره‌تایی ، سیستمی تاقیکردنه‌وه‌و نمره‌دانان ، وانه‌گوتنه‌وه به‌شێوه‌ی گرووپ و لاسایی و شێواندنی شێوازی ( Team Teaching ) له‌ڕێی ناردنی دوو مامۆستا پێکه‌وه بۆ وانه‌گوتنه‌وه له پۆلێکدا ، ده‌ستکاریی رووکه‌شانه‌یان پێوه‌دیاره .
له‌م پڕۆسه‌یه‌دا ، که به هه‌ڵه ناوی گۆڕانکاریی یان سیستمی نوێی لێده‌نێن ، گرنگترین و بنه‌ڕه‌تیترین فاکته‌ره‌کانی گۆڕانکاریی جێوڕێیه‌کیان نه‌بوو ؛ نه فه‌لسه‌فه‌ی په‌روه‌رده‌یی گۆڕانکاریی به‌سه‌رداهات و ، نه بڕیارێکی بوێرانه بۆ په‌روه‌رده‌یه‌کی سکۆلار ( عه‌لمانی ) درا . وه‌ک شێوازی کارکردنیش بۆ گۆڕانکاریی ، نه کۆمه‌ڵێک تۆژینه‌وه‌ی زانستی پێش ده‌ستکردن به پڕۆسه‌که که‌وت ، نه رێوشوێنی پراکتیکی زانستیانه له‌ڕێی کۆکردنه‌وه‌و پوخته‌کردن و هه‌ڵهێنجانی ئه‌زموونێکی چه‌ند ساڵه له‌سه‌ر نموونه‌یه‌ک په‌یڕه‌وکرا ، نه له رووی ئه‌و هۆکاره کاریگه‌رانه‌شی یارمه‌تی گۆڕانکاریی ده‌ده‌ن هه‌نگاوێکی به‌رچاو نرا وه‌ک : ئاماده‌کردنی رای گشتی ( به‌تایبه‌تی مامۆستایان و که‌سوکاری قوتابیان ) ، ئاماده‌کردنی بینای قوتابخانه‌ی گونجاو ، راهێنانی مامۆستایان ، گۆڕانی ریشه‌یی به‌رنامه‌کانی خوێندن و ، دیموکراتیزه‌کردنی سه‌رتاپای سیستمی په‌روه‌رده‌و فێرکردن له کوردستاندا .
ئامانج : جیاوازی له نێوان سیستمی کۆن و نویدا چییه ؟
قه‌ره‌داغی : پێموایه وه‌ڵامی ئه‌م پرسیاره‌تانم له خاڵی پێشوودا دایه‌وه . من کۆن و نوێ له زه‌مه‌ندا نابینم . واته پێوه‌ری زه‌مه‌ن کۆن و نوێ بڕیار نادا ، به‌ڵکو شێوازو ئه‌نجامی گۆڕانکاریی له ره‌وتی به‌ره‌وپێشچووندا بۆ ئه‌م مه‌به‌سته پێوه‌رن . له‌به‌ر ئه‌وه‌یه گۆڕانێک به‌ره‌و پێشه‌وه ( نوێبوونه‌وه ) له واقیعه په‌روه‌رده‌ییه‌که‌دا نابینم . هێشتا سیستمی په‌روه‌رده‌یی کوردستان له ( کۆن ) دا پێکوته‌یه‌تی .
ئامانج : بنه‌مایه‌کی سیستمی نوێ تێکه‌ڵاوکردنی کوڕان و کچانه له ناوه‌نده‌کانی خوێندندا ، خوێندنه‌وه‌ت بۆ ئه‌و بنه‌مایه چییه ؟
قه‌ره‌داغی : جیاکردنه‌وه‌ی کچان و کوڕان له گشت قۆناغه‌کانی خوێندندا ، یان جیاکردنه‌وه‌ی ژنان و پیاوان له هه‌موو بواره‌کانی ژیاندا ، کارێکه دژ به ژیانی سروشتیی مرۆڤ ، سه‌باره‌ت به‌وه‌ی کۆڵه‌که‌یه‌کی ژیانی کۆمه‌ڵایه‌تی مرۆڤ له‌سه‌ر په‌یوه‌ندی نێوان ئه‌و دوو ره‌گه‌زه راوه‌ستاوه . سروشتیترین په‌یوه‌ندی له کۆمه‌ڵدا ئه‌م په‌یوه‌ندییه‌یه . بۆیه تێکه‌ڵاوکردنی کوڕان و کچان له قوتابخانه‌کاندا مه‌رجێکی گرنگی نوێگه‌ری ( حداثة ) یه‌و ده‌بێت هه‌رچی زووتره بکرێت و به‌هیچ پاساوێک به‌ربه‌ستی له‌به‌رده‌مدا دانه‌نرێت .
ئه‌م بنه‌ما کۆمه‌ڵایه‌تی و په‌روه‌رده‌ییه دروسته ، دوو رێگری سه‌ره‌کیی له پێشه که ده‌بێت کار بۆ راماڵینیان بکرێت . :
1 ) رێگرێکی ده‌ستووری که خۆی له ملدان به ده‌ستووری عه‌ره‌بی – ئیسلامی عێراقدا ده‌نوێنێ و له پڕۆژه ده‌ستووری هه‌رێمی کوردستانیشدا دووپاتکراوه‌ته‌وه .
2 ) رێگرێکی کۆمه‌ڵایه‌تی که تێکه‌ڵاوکردنی کوڕان و کچانی قۆناغی ناوه‌ندی و ئاماده‌یی به پاساوی مه‌ترسیی ئه‌خلاقی ره‌تده‌کاته‌وه‌و ، ئه‌و راستییه فه‌رامۆش ده‌کات که ئه‌وه‌ی لێی ده‌ترسن له ده‌ره‌وه‌ی قوتابخانه‌شدا رووده‌دات و ، چاکتر وایه په‌یوه‌ندییه شه‌خسی و کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کانی ئه‌م دوو ره‌گه‌زه ئاسایی وه‌ربگیرێن و له‌ژێر چاودێری و سه‌رپه‌رشتیی راسته‌وخۆی دامه‌زراوه‌ی په‌روه‌رده‌ییدابن .
ئامانج : هه‌موومان باسی پێشکه‌وتن ده‌که‌ین ، که‌چی هه‌ر پێشناکه‌وین به په‌روه‌رده‌شه‌وه ، په‌روه‌رده به‌جی پێشده‌که‌وێ ، به‌چ شتێک ده‌گه‌ینه وڵاتانی پێشکه‌وتوو ؟
قه‌ره‌داغی : پێشکه‌وتن ، وه‌ک چه‌مک و واقیع ، کۆمه‌ڵێک بنه‌مای سیاسی و ئابووری و کۆمه‌ڵایه‌تی هه‌یه . پێشکه‌وتن به په‌روه‌رده ده‌ستپێناکات ، به‌ڵام ده‌شێت په‌روه‌رده فاکته‌رێکی زۆر ئه‌کتیڤی پێشکه‌وتنی سیاسی – کۆمه‌ڵایه‌تی بێت .
په‌روه‌رده‌ی ئێمه ، له‌ڕووی بونیاده‌وه ، پڕاوپڕی که‌موکووڕییه . په‌روه‌رده چ له‌سه‌رده‌می به‌عس و چ له‌سه‌رده‌می حکومه‌تی خۆماڵیی کوردیشدا ، ئاڕاسته‌یه‌کی شێواو کراوه . ئه‌م ئاڕاسته‌یه که‌لێنی گه‌وره‌ی له جه‌سته‌ی سیستمه‌که‌دا دروستکردووه ؛ بۆیه له سایه‌ی ئه‌م په‌روه‌رده‌یه‌ی ئێستادا ناتوانرێت هه‌نگاوی گه‌وره بۆ پێشکه‌وتن بهاوێژرێت . ئه‌وه راستییه‌کی بێ چه‌ندوچو‌ونه که به‌بێ گۆڕانکارییه‌کی ریشه‌یی له سیستمی ئابووری و سیاسی و کۆمه‌ڵایه‌تیدا ، سیستمی په‌روه‌رده گه‌شه‌ناکات و هه‌وڵی گۆڕانکاریش سنووردار ده‌بێت و به‌ره‌وڕووی ناکامی ده‌بێته‌وه .
سیستمی سیاسی له کوردستاندا ، هه‌تا ئێستا ، گوتارێکی په‌روه‌رده‌یی رۆشنی نییه . په‌روه‌رده سیمایه‌کی فه‌لسه‌فیی دیارو ئاشکرای نییه . په‌روه‌رده زێتر کاریگه‌رێتی میزاجی شه‌خسی و راده‌ی رۆشنبیریی په‌روه‌رده‌یی وه‌زیره‌کانی په‌روه‌رده‌ی به‌سه‌ره‌وه‌یه‌و ده‌ستی نه‌شاره‌زایی په‌روه‌رده‌یی حزبیشی له پشته‌وه‌یه ، بۆیه بێسه‌روبه‌ری له ئیجرائاته په‌روه‌رده‌ییه‌کاندا به‌دیده‌کرێت و ، بۆته مایه‌ی پاشاگه‌ردانی و ، هه‌تا دێت مه‌ودای بینینی په‌روه‌رده‌ییمان که‌مده‌کاته‌وه‌و ، به‌و پێیه‌ش ئاسۆی گه‌شه‌کردن و پێشکه‌وتنی به‌رته‌سککردۆته‌وه .
ئامانج : جه‌نابتان ماوه‌یه‌ک سه‌رۆکی یه‌کێتیی مامۆستایان بوون ، به‌ڵام له پێش و له دوای ئێوه‌ش و له کاتی ئێوه‌شدا ئه‌م رێکخراوه به‌قه‌ده‌ر پێویست نه‌بۆته رێکخراوێکی راسته‌قینه‌ی مامۆستایان ، هۆکاره‌کانی چین ؟ چی بکرێت باشه بۆ ئه‌وه‌ی سه‌رجه‌م مامۆستایان ئه‌م رێکخراوه به هی خۆیان بزانن و پێشبکه‌وێت ؟
قه‌ره‌داغی : راسته یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان نه پێش من و نه ئه‌و کاته‌ی سه‌رۆکی بووم و نه دوای ئه‌وه‌ش هه‌تا ئێستا نه‌بۆته رێکخراوێک مامۆستایان لێیڕازیبن و به هی خۆیانی بزانن . پێموایه له‌مه‌ودواش هه‌تا ئه‌م یه‌کێتییه به‌م شێوه‌یه بمێنێته‌وه نابێته رێکخراوی ” راسته‌قینه ” ی مامۆستایانی کوردستان . دیاره هۆکاره‌کان زۆرن که ئه‌م سیمایه‌یان به یه‌کێتیی مامۆستایان داوه . ئه‌و هۆکارانه بونیادین و سه‌ره‌تاکه‌ی له دامه‌زراندنیه‌وه ده‌ستپێده‌کات ، ئه‌و کاته‌ی به فه‌رمانێکی حزبی دروستبوو نه‌ک له ئه‌نجامی خه‌باتێکی جه‌ماوه‌ریی مامۆستایان بۆ خۆکۆکردنه‌وه‌و رێکخراوبوون ، به نیازی به‌رگری له مافه‌کانیان .
به درێژایی مێژووی نیو سه‌ده حزب به‌سه‌ر سه‌ری ئه‌م رێکخراوه‌و بووه‌و بواری جه‌ماهیریبوونه‌وه‌ی نه‌داوه . یه‌کێتیی مامۆستایان له ململانێ حزبییه‌کاندا به‌شداریکردووه . هه‌میشه له سیاسه‌تی رۆژانه‌یدا وابه‌سته‌ی حزب بووه‌و نه‌یتوانیوه رێکخراوێک بێت ته‌عبیر له بزووتنه‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆی مامۆستایان بکات ، هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌شه دوای نزیکه‌ی نیو سه‌ده له ژیانی ئه‌م رێکخراوه ، هێشتا بزووتنه‌وه‌یه‌کی مامۆستایان له‌گۆڕێدا نییه . بزووتنه‌وه‌یه‌کی ئاوه‌ها پێویستیی به فه‌زای سه‌ربه‌خۆیی و ئازادیی رێکخراوه‌یی هه‌یه ، که له هه‌رێمی کوردستاندا به ته‌شریعێکی په‌ڕله‌مانی کوردستان ( یاسای یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان ) چواچێوه‌ی بۆ دانراوه.
ئه‌مڕۆو بۆ داهاتووش ، گه‌شه‌کردنی بزووتنه‌وه‌ی مامۆستایان له گره‌وی ئازادیی رێکخراوبووندایه . ده‌بێت مامۆستایان به جیاوازی فیکرو لایه‌نداریی سیاسییانه‌وه ، ئازادیی خۆڕێکخراوکردنی سه‌ربه‌خۆیان هه‌بێت . ئاخر ناکرێت مامۆستایانی ( پارتی ، یه‌کێتی ، یه‌کگرتوو ، بزووتنه‌وه‌ی ئیسلامی ، کۆمه‌ڵ ، پارێزگاران ، شیوعی ، کۆمۆنیستی کرێکاری ، زه‌حمه‌تکێشان ، سۆسیالدیموکرات … هتد ) ، یان مامۆستایانی زانکۆو مامۆستایانی ئاماده‌یی و پیشه‌یی و مامۆستایانی باخچه‌ی ساوایان و سه‌ره‌تایی له بۆته‌ی یه‌ک رێکخراو ، به یه‌ک به‌رنامه‌ی سیاسی و په‌روه‌رده‌یی و پیشه‌یی ، کۆبکرێنه‌وه. راستتر وه‌هایه ئه‌وانه‌و هه‌ر گرووپێک مامۆستایدیکه که فیکرو ئیتیجاهی جیاوازیان هه‌بێت ، به جیاو سه‌ربه‌خۆ خۆیان رێکبخه‌ن و دوایی له کۆنفدراسیۆنێکدا له‌سه‌ر به‌رنامه‌یه‌کی لانیکه‌م یه‌کبگرن . ده‌شێت یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان ئه‌و چواچێوه کۆنفدرالییه بێت . هه‌روه‌ها ده‌شێت یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان فراوانتریش بکرێته‌وه‌و ، رێکخراوه‌کانی مامۆستایان له به‌شه‌کانیدیکه‌ی کوردستاندا ئه‌ندامی بن و هه‌ر یه‌که‌یان سه‌ربه‌خۆیی رێکخراوه‌یی له ده‌ستی خۆیدا بێت . ده‌بێت بزووتنه‌وه‌ی مامۆستایان سه‌ر ئه‌م ره‌وڕه‌وه‌یه بخرێت هه‌تا مامۆستایان به هی خۆیانی بزانن و پێشبکه‌وێت .
ئامانج : ئێوه به که‌سێکی پاک و رێزدار ناسراون له ناو مامۆستایان و کۆمه‌ڵگادا . هۆکاری چی بوو که وازت له رێکخراوی مامۆستایان هێناو خۆت هه‌ڵنه‌بژارده‌وه ؟
قه‌ره‌داغی : ئه‌م باسه له چه‌ند دێڕێکدا کورتناکرێته‌وه چونکه لانیکه‌م پێویستی به نووسینی نامیلکه‌یه‌ک هه‌یه . له کاتی خۆیدا ئه‌وه‌م نه‌کردو ئێستاش هه‌ڵدانه‌وه‌ی وردو درشتی ئه‌و لاپه‌ڕانه مه‌به‌ست و سوودێکی ئیجابی به‌رچاو به‌ده‌سته‌وه نادات . له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا به پێویستی ده‌زانم بۆ خوێنه‌رانی رۆژنامه‌که‌تان و ئه‌و مامۆستایانه‌ی له خه‌مخۆرییانه‌وه گله‌یی ئه‌و هه‌ڵوێسته‌م لێده‌که‌ن ، ئاماژه‌یه‌ک به یه‌ک دوو هۆکاری بنه‌ڕه‌تی ئه‌وه بده‌م .
له‌سه‌ره‌تادا من وێنایه‌کی تایبه‌تیم بۆ کاری رێکخراوه‌یی ، بۆ چۆنیه‌تی خزمه‌تی مامۆستایان و بزووتنه‌وه‌ی رێکخراوه‌ییان ، بۆ پشتگیریی حکومه‌تی هه‌رێم ، بۆ ئازادی بیروباوه‌ڕو ( چه‌پکه‌گوڵ ) هه‌بوو . به‌ڵام هه‌ر زوو تێگه‌یشتم که وێناکانم ناته‌واوو شێواون و به‌و جۆره نین که بیرملێده‌کردنه‌وه . بۆیه هه‌ستم به که‌لێنێکی گه‌وره کرد له نێوان خه‌ته سووره‌کانی خۆم و بیروڕا میسالییه‌کانم ( به چه‌مکه ئاساییه‌که‌ی نه‌ک چه‌مکه فه‌لسه‌فییه‌که‌ی ) و ئه‌و واقیعه‌ی تێیکه‌وتبووم .
من تاکه که‌سێک بووم له‌و ده‌زگایه‌ی مامۆستایاندا حزبی نه‌بووم . له هه‌ڵسوکه‌وت و ئاخاوتن و هه‌ڵوێستدا له براده‌ره‌کانم ئازادتر بووم . به‌ڵام ئالییه‌تی کاری رێکخراوه‌که‌و په‌یوه‌ندییه‌کانی خه‌ریکبوو لوولم بدات و ورده ورده ئازادیی شه‌خسی و فیکری و سیاسی خۆم له‌ده‌ستبده‌م ، ئازادییه‌ک که هه‌میشه پارێزگاریم لێکردبوو ، ئازادی و سه‌ربه‌خۆییه‌ک که لایه‌نێکی پێکهاته‌ی که‌سایه‌تی منی پێکده‌هێنا ( به لایه‌نه ئه‌رێیانه‌و نه‌رێیه‌کانیشیه‌وه ) .
به کورتی هه‌ستمکرد ئه‌و به‌رنامه‌یه‌ی بۆ خۆمم داڕشتبوو ، به تایبه‌تی باشکردنی گوزه‌رانی مامۆستایان و ئه‌کتیڤکردنی بزووتنه‌وه‌که‌یان توانای به‌دیهاتنی له‌و بارودۆخه‌دا نییه .
من له یه‌که‌م کۆبوونه‌وه‌ی ئه‌نجومه‌نی ته‌نفیزیی یه‌کێتیی مامۆستایاندا ئه‌وه‌م راگه‌یاندو ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌نیش هاوڕامبوون که ، ئه‌گه‌ر هه‌تا شه‌ش مانگ له ده‌ستبه‌کاربوونمان ده‌ستکه‌وتێکی گه‌وره بۆ مامۆستایان به‌ده‌ستنه‌هێنین ، ئه‌وا ده‌ست له کار بکێشینه‌وه‌و چیتر ئه‌و مه‌سئولییه‌ته هه‌ڵنه‌گرین . ئه‌و کاته جگه له‌ده‌ست له کار کێشانه‌وه چاره‌سه‌رێکی دیکه له‌به‌رده‌ستدا نه‌بوو چونکه له‌به‌ر تیشکی واقیعه‌که‌و ئه‌و فه‌زا حزبییه‌دا ، خۆپیشاندان یان مانگرتنم له مامۆستایان رانه‌ده‌دیت تا فشارێک بخه‌نه سه‌ر حکومه‌ت و مافه‌کانی خۆشگوزه‌رانییان به‌دیبهێنن و ، سه‌ره‌نجامی خه‌باتی خۆیان بۆیان دابین بکرێت .
هه‌ر له‌به‌ر ئه‌م هۆیه بوو دوای شه‌ش مانگه‌که به ماوه‌یه‌کی که‌م ، سه‌ره‌تا به ده‌م و دوایی به یاداشت داوای به‌ستنی خولی دووه‌می ده‌یه‌م کۆنگره‌م کرد ، بۆ ئه‌وه‌ی به شێوه‌یه‌کی ئاسایی و یاسایی بکشێمه‌وه‌و زیانیش به رێکخراوه‌که نه‌گات . سه‌ره‌نجام له پایزی ساڵی 2001 دا مه‌کته‌بی رێکخراوه دیموکراتییه‌کان و مه‌کته‌بی سیاسی یه‌کێتیی نیشتمانیی کوردستان ره‌زامه‌ندییان له‌سه‌ر به‌ستنی خولی دووه‌می کۆنگره نیشانداو ، له 2/2/2002 دا کۆنگره به‌ستراو تیادا خۆم هه‌ڵنه‌بژارده‌وه .
ئامانج : وه‌ک ده‌زانین جه‌نابتان نووسه‌رن ، چه‌ندان به‌رهه‌می نووسینت بڵاوکردۆته‌وه ، ئه‌گه‌ر بکرێت ئاماژه به به‌رهه‌مه‌چاپکراوو نووسینه‌کانت بده‌یت و هۆکاری چییه ئێستا که‌م ده‌نووسیت ؟
قه‌ره‌داغی : له‌ڕاستیدا به‌رهه‌مه چاپکراوه‌کانم له‌چاو نووسینه‌کانمدا زۆر که‌من ، له کاتێکدا سه‌دان وتارو لێکۆڵینه‌وه‌ی سیاسی و ئه‌ده‌بی و په‌روه‌رده‌یی و رۆشنبیریی گشتیم له گۆڤارو رۆژنامه‌کانی نیو سه‌ده‌ی رابردوودا بڵاوکردۆته‌وه ، به‌ڵام ته‌نها چوار به‌رهه‌می چاپکراوم هه‌یه که ئه‌مه ناونیشانه‌کانیانه :
1 – گۆڕانکاریی په‌روه‌رده‌یی و په‌ره‌پێدانی به‌رنامه‌کانی خوێندن .
2 – بابه‌ته‌کانی په‌روه‌رده‌ی نوێ .
3 – به‌ره‌و گوتارێکی په‌روه‌رده‌یی نوێ .
4 – نیشتمانی ماسی ( کۆمه‌ڵه چیرۆکێکی منداڵانه ) له عه‌ره‌بییه‌وه وه‌رمگێڕاون .
- · هه‌موو ئه‌و نوسراوو به‌یاننامه‌و نامیلکانه‌ی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستانیش که له 1/9/2000 وه هه‌تا 2/2/2002 نوسراون و چاپکراون ، من نووسیومن ، که ئه‌مه ناونیشانیانه :
1 ) یاداشته‌کانی مامۆستایانی کوردستان .
2 ) رابه‌ری کار .
3 ) وشه‌و هه‌ڵوێست .
4 ) به‌رنامه‌ی ساڵی ( 2001 – 2002 ) .
5 ) به‌رنامه‌ی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان ( بڕیاردراوی خولی دووه‌می کۆنگره‌ی ده‌یه‌م ) که ته‌نها چه‌ند بڕگه‌یه‌کی له کۆنگره‌دا ده‌ستکاریکراوه .
6 ) پێڕه‌وی ناوخۆی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان ( بڕیاردراوی خولی دووه‌می کۆنگره‌ی ده‌یه‌م ) که چه‌ند خاڵێکی له کۆنگره‌دا گۆڕاون .
- · ئه‌و نووسینانه‌ی دیکه‌ش که وه‌ک نامیلکه چاپنه‌کراون و له‌لای خۆم ماونه‌ته‌وه ئه‌مانه‌ن :
1 – ئاڕاسته‌ی کار ( رێنماییه‌کانی کاروباری رۆژانه‌یه له سکرتارییه‌تی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستانه‌وه بۆ لقه‌کانی یه‌کێتی ) له 1/9/2000 وه بۆ 2/2/2002 .
2 – راپۆرتی گشتی بۆ خولی دووه‌می کۆنگره‌ی ده‌یه‌م .
3 – پڕۆژه‌ی سه‌ندووقی ده‌سته‌به‌ریی مامۆستایان ( 1 ) بۆ خولی دووه‌می کۆنگره‌ی ده‌یه‌م .
4 – پڕۆژه‌ی سه‌ندووقی ده‌سته‌به‌ریی مامۆستایان ( 2 ) بۆ خولی دووه‌می کۆنگره‌ی ده‌یه‌م .
هه‌ردوو پڕۆژه‌که خرایه‌لاوه‌و ، ئه‌و لیژنه‌یه‌ی کۆنگره بۆ ئه‌و مه‌به‌سته داینا پڕۆژه‌یه‌کی دیکه‌ی پێشنیازکردو ، کۆنگره بڕیاری له‌سه‌ردا .
5 – ده‌رباره‌ی یاسای یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان .
6 – گوتاری سه‌رۆکی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان له کردنه‌وه‌ی خولی دووه‌می ده‌یه‌مین کۆنگره‌دا ( 2/2/2002 ) .
7 – وتاری مه‌کته‌بی سکرتارییه‌تی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان له سێیه‌مین کۆنگره‌ی وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌دا له سلێمانی ( 23/10/2001 ) .
- · جگه له‌و نووسینانه‌ی ناومبردن ، گه‌ڵاڵه‌ی زێتر له ده به‌رهه‌می سیاسی و ئه‌ده‌بی و په‌روه‌رده‌یی و رۆشنبیریی دیکه‌م هه‌یه که بوارم بۆ نه‌ڕه‌خساوه ده‌ستێکیان پێدابهێنمه‌وه‌و به‌چاپیان بگه‌یه‌نم .
- · سه‌باره‌ت به هۆکاری ئه‌وه‌ی ئێستا که‌م ده‌نووسم ، زێتر په‌یوه‌ندی به باری ته‌ندروستی و وه‌زعی خراپی چاومه‌وه هه‌یه که تا راده‌یه‌کی زۆر کاریگه‌رییان له‌سه‌ر چالاکیم داناوه ؛ ئه‌گه‌رچی به ته‌واوه‌تی رانه‌وه‌ستاوم و ئێستا خه‌ریکی په‌خشکردنی نووسینه کۆن و نوێیه‌کانمم له ئینته‌رنێتدا .
- · خوێندنه‌وه‌و نووسین بۆ من ، په‌یامێکی وجودو سه‌رچاوه‌یه‌کی سه‌ره‌کییه ، وزه‌ی ژیانیان لێوه‌رده‌گرم و مه‌گه‌ر مه‌رگ بۆ ئێجگاره‌کی په‌کیانبخات .
ئامانج : دوا وته‌ت ئه‌گه‌ر شتێک مابێت باسی بکه‌یت ؟
قه‌ره‌داغی : له کۆتایی ئه‌م چاوپێکه‌وتنه‌دا خوازیاری پێشکه‌وتنی رۆژنامه‌ی ( ئامانج ) م ، هیوادارم ته‌مه‌نی درێژ و ژیانی به‌رده‌وام بێت ، هه‌روه‌ها هیوادارم پتر بایه‌خ به مامۆستایان بدات و ، هه‌موو ناوچه‌کانی کوردستان و گشت قوتابخانه‌و خوێندنگاکان وجودیان تیایدا هه‌بێت و ، که‌متر به‌لای بڵاوکردنه‌وه‌ی چاوپێکه‌وتن و ته‌صریح و فه‌رمووده‌ی کاربه‌ده‌سته باڵاکانی ده‌زگای په‌روه‌رده‌و فێرکردنه‌وه بچێت ، بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت به‌ڕاستی ده‌نگی داواکاری و مافه‌کانی مامۆستایانی کوردستان و زمانی رێکخراوێکی راسته‌قینه‌ی کۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی بێت .
رۆژنامه‌ی ( ئامانج ) ئۆرگانی یه‌کێتیی مامۆستایانی کوردستان
ژماره ( 98 ) پێنجشه‌ممه 15ی ته‌موزی 2010
nanwazadi 